Hiện nay than hoạt tính được áp dụng vào rất  nhiều mặt cuộc sống, từ việc lọc nước giúp nước được sạch hơn, có khả năng khử mùi, sử dụng trong y học... Tuy nhiên bạn có hiểu hết thế nào là than hoạt tính và những lợi ích mà nó mang lại?

Than hoạt tính là gì?

Than hoạt tính hay còn gọi là Ativated Carbon là một dạng carbon được sử lý hoạt hóa ở dạng hơi nước 900-1000 độ C ở môi trường yếm khí. Đây là một loại sản phẩm rất được ưa chuộng trong ngành công nghiệp trong đó thành phần chủ yếu là carbon được cấu tạo theo dạng tổ ong đặc trưng. Trong môi trường yếm khí than được đốt ở lò đốt đặc biệt với nhiệt độ cao sau đó được hoạt hóa theo từng công nghệ riêng của từng doanh nghiệp nhằm phục vụ mục đích của họ.

Ngoài thành phần chủ yếu là Carbon thì than hoạt tính còn bao gồm các nguyên tố hóa học khác như: oxy, silic, lưu huỳnh, nito, hydro…

Ứng dụng của than hoạt tính

Từ lâu than hoạt tính đã được con người tái chế sử dụng, trước cả thời Pharaong Tutankhamun 1332 – 1323 với mục đích thu hồi kim loại đồng, kẽm và thiếc. Vào năm 3750 trước công nguyên người Ai Cập và người Sumer đã biết đến để sử dụng loại than này.

Vào khoảng năm 1500 trước công nguyên than hoạt tính đã được sử dụng trong ngành y tế để điều trị vết thương nhằm khử mùi và làm lành vết thương ngoài ra đã bị viêm nhiễm.

Ở Ấn Độ người Hindu đã biết cách dùng than củi để lọc lấy nước uống tuy nhiên diện tích bề mặt riêng thấp. Lần đầu tiên than hoạt tính được dùng để chế tạo mặt nạ phòng độc ở chiến tranh thế giới thứ nhất đã cứu được rất nhiều mạng sống của các chiến sỹ khỏi nguy hiểm độc hại.

Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ than hoạt tính được sử dụng rộng rãi ở hầu hết các lĩnh vực khác nhau như:

+ Loại bỏ các kim loại nặng nguy hiểm: Trong ngành sản xuất công nghiệp, nước thải có chứa một lượng lớn kim loại nặng như: HG, AS, PB, ZN, MN, CR, CU …đây là những kim loai gây ảnh hưởng rất lớn đối với sức khỏe của người dân thậm chí sẽ dẫn tới tử vong vì vậy cần phải loại bỏ triệt để chúng để không đi vào nguồn nước sinh hoạt. Ở đây, than hoạt tính có khả năng hấp thụ rất nhiều kim loại nặng và thu hồi chúng sau khi được hấp thụ.

+ Trong y tế: Than hoạt tính được sử dụng để sản xuất ra nhiều loại thuốc, dược phẩm như: thành phần của Carbogast nhằm điều trị trị đau dạ dày và đường ruột, Carbotrim có tác dụng trị nhiễm khuẩn và đặc biệt để chữa ngộ độc thức ăn, …

Than hoạt tính được sử dụng để sản xuất khẩu trang

+ Trong xử lý nước thải: Sự ảnh hưởng của nguồn nước từ các nhà máy, xí nghiệp bệnh viện, trường học là rất lớn, trong nguồn nước này có chứa một lượng lớn các chất thải hữu cơ khi phân hủy sẽ gây ô nhiêm môi trường nghiêm trọng. Vì vậy, than hoạt tính rất hữu ích trong việc thải độc để xử lý  nguồn nước bị ô nhiễm này nhằm đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh môi trường.

+ Công nghệ hóa học: Than hoạt tính được sử dụng làm nguyên liệu, giá thể sinh và có tác dụng làm chất xúc tác cho nhiều quá trình hóa học khác.

+ Trong công nghiệp mỹ phẩm: Đối với ngành làm đẹp rất được các chị em phụ nữ quan tâm hàng đầu, than hoạt tính được dùng làm mặt nạ, kem đánh răng, xà bông than hoạt tính, macaras…

+ Công nghiệp khai khoáng: Được sử dụng than hoạt tính khi chiết xuất vàng, bạc và những kim loại quý khác.

+ Vật liệu học: Than hoạt tính được dùng để lọc nước sinh hoạt, lọc không khí, diệt khuẩn và ứng dụng trong hệ thống điều hòa không khí, dùng trong đầu lọc thuốc lá và mặt nạ phòng độc, lọc khử mùi xe hơi… nhiều mẫu giấy dán tường được bán tại website cũng được sử dụng than hoạt tính trong sản xuất giúp lọc bỏ các khí độc hại có trong không khí tốt hơn.

Nguyên liệu được dùng làm than hoạt tính

Ở Việt Nam nguyên liệu chính được dùng để chế tạo ra than hoạt tính đó chính là từ dừa gáo, tre… gáo dừa được đánh giá là nguyên liệu dùng làm than hoạt tính tốt nhất. Vì vậy, Miền Nam là nơi sản xuất và xuất khẩu than hoạt tính tốt nhất, miền Bắc chủ yếu sản xuất than hoạt tính từ tre.

Than hoạt tính được tạo ra từ than tre...

Có nhiều câu hỏi được đặt ra rằng than hoạt tính có độc hay không? Câu trả lời là than hoạt tính không độc mà được ứng dụng rất nhiều trong ngành công nghiệp và cuộc sống.

Trong đó, than hoạt tính được cấu tạo thành nhiều dạng khác nhau như: dạng bột, dạng ống, dạng viên hay dạng nén…Diện tích bề mặt than hoạt tính rất lớn lên tới 600-1500m2/g tùy thuộc vào chất lượng của than.