Trầm hương là gì? công dụng và ý nghĩa của trầm hương?

Là một trong những loại gỗ quý được rất nhiều người yêu thích, trầm hương từ lâu được sử dụng để chế tác ra nhiều sản phẩm khác nhau hoặc đơn giản chỉ được sử dụng để tạo mùi hương cho không gian của người sử dụng. Trầm hương ngoài tự nhiên thường có giá thành vô cùng đắt đỏ chính bởi vậy các sản phẩm làm từ trầm hương bị làm giả rất nhiều, nếu không có kiến thức về trầm hương bạn sẽ dễ dàng bị lừa mua phải hàng kém chất lượng. Vậy trầm hương là gì? cách phần biệt và ý nghĩa của loại gỗ tưởng chừng như khúc củi bỏ đi nhưng lại vô cùng quý hiếm này ra sao? chúng ta cùng tìm hiểu trong nội dung bài viết dưới đây nhé!

Trầm hương là gì?

Trầm hương là phần gỗ được lấy bên trong cây Dó Bầu tuy nhiên không phải cứ bất cứ thành phần gỗ nào phía trong cây Dó Bầu nào cũng được gọi là Trầm hương. Để được coi là Trầm hương thì trong quá trình cây sinh trưởng và phát triển phải bị nhiễm một loại nấm mốc (gây ra bởi các tác nhân bên ngoài như kiến, sâu đục thân...) làm cho cây tiết ra chất nhựa thơm và trải qua hàng chục năm khi chất nhựa này ngấm sâu vào trong tâm gỗ thì phần gỗ chứa chất nhựa này được gọi là Trầm hương.

Cây Dó Bầu trước khi nhiễm bệnh thì gỗ không có mùi và có màu nhạt, khi bị nhiễm khuẩn và tiết nhựa thì chuyển sang màu nâu sẫm và có mùi hương dễ chịu, chính mùi hương này là mùi mang lại giá trị của Trầm hương.

Điều kiện để tạo ra Trầm hương

Có rất nhiều điều kiện để có thể tạo ra được Trầm hương tuy nhiên quan trọng nhất nó phải được sinh ra từ cây Dó Bầu, những cây Dó bầu có Trầm hương thường bị xơ xác, trên thân có khối u, bướu hoặc bị sâu đục thân, bị gò, mối, kiến xâm nhập hoặc đơn giản bị mảnh bom đạn găm vào, bị gãy hoặc bị sét đánh... tất cả các yếu tố trên giúp cho cây tiết ra loại nhựa để bảo vệ phần thân bên trong và chất lượng của trầm từ đó cũng có sự khác biệt. 

Ngoài ra Trầm hương cũng bị ảnh hưởng nhiều bởi các yếu tố liên quan tới vị trí địa lý, khu vực nhiễm bệnh, thời gian trong quá trình sinh trưởng hay thậm chí là phương pháp thu hoạch, chế tác chính vì thế khi chọn mua trầm hương bạn cũng cần quan tâm tới các yếu tố trên để đảm bảo lựa chọn được loại trầm ưng ý nhất.

Đặc điểm của Trầm hương

Có mùi thơm dễ chịu: đây chính là đặc điểm mang lại giá trị cho Trầm hương, các sản phẩm làm từ Trầm hương có mùi thơm vô cùng dễ chịu, mang tới cảm giác thoải mái, thư giãn.

Không bị mối mọt: do Trầm hương có chứa một lớp dầu lớn chính vì thế Trầm hương không bị các loại mối mọt xâm nhập.

Vị đắng: Trầm hương có vị đắng, đây là vị gây ra chủ yếu bởi tinh dầu của cây Dó bầu.

Màu vàng nâu: Trầm hương có màu nâu tựa như sáp ong, có tính nóng và ấm.

Các loại Trầm hương

Trầm hương là tên gọi phổ biến chung cho tất cả các loại Trầm có trên thị trường hiện nay. Tại Việt Nam chúng ta người chơi Trầm dựa vào đặc tính và vị trí khai thác trầm để gọi cụ thể như sau:

Kỳ Nam: đây được coi là loại Trầm hương thượng phẩm, có giá trị cao nhất khi một kg kỳ nam có giá thành lên tới hàng tỷ đồng. Quá trình hình thành Kỳ Nam tương tự với các loại trầm khác tuy nhiên không phải loại cây nào có trầm cũng có Kỳ Nam. Một cây Dó Bầu nếu có trầm nhưng rất ít cây có Kỳ và nếu có thì số lượng Kỳ Nam cũng ít hơn nhiều so với phần trầm chính vì thế giá trị của Kỳ Nam cao trầm rất nhiều.

Bản thân Kỳ Nam lại được phân ra làm 4 loại chính là: Hắc Kỳ, Thanh Kỳ, Bạch Kỳ, Huỳnh kỳ.

Trầm rễ: Trầm rễ là loại trầm có thành phần giống Kỳ Nam nhất bởi loại trầm này do rễ cây sinh ra, tuy không được hoàn hảo như Kỳ Nam tuy nhiên nó cũng chứa lượng tinh dầu cao, chìm hoàn toàn trong nước.

Trầm Kiến: đây là loại trầm sinh ra do cây bị kiến xâm nhập làm tổ trước khi hình thành trầm chính vì vậy Trầm Kiến thường có lỗ, hang do kiến đục mà thành. Hàm lượng tinh dầu trên Trầm Kiến cũng tương đối cao chính vì thế Trầm Kiến sẽ chìm lửng dưới nước chứ không chìm hoàn toàn như Trầm Rễ. Những phu trầm thường hay nhắc tới câu "nhất kỳ, nhì kiến: để chỉ giá trị của Trầm Kiến, đây cũng là loại trầm được dân chơi trầm ưa thích.

Trầm Mắt Tử: là loại trầm được hình thành trên các bộ phận của cây bị chết đi (cành cây, rễ...). Các bộ phận trên cây sau khi bị chết hoặc bị tổn thương sẽ được cây tiết nhựa ra để bảo vệ từ đó vô tình tạo ra trầm ở xung quanh phần bị tổn thương đó.

Trên thị trường hiện nay các trầm thường là loại đã được khai thác, không còn nằm cụ thể trên cây chính vì vậy việc nhận biết và phân loại các loại Trầm hương trở lên cực kỳ khó khăn. Nhiều người sẽ dựa vào vị trí địa lý để phân loại trầm hương:

Trầm hương Việt Nam: là loại trầm có vân rõ nét và đậm, mùi thơm ngọt nhẹ, đây là loại trầm có giá trị kinh tế cao và được nhiều người yêu thích sử dụng nhất.

Việt Nam cũng được coi nà quốc gia có Trầm hương tốt nhất trên thế giới, các loại Trầm hương thượng phẩm ở Việt Nam thường được tìm thấy tại Khách Hòa, Quảng Nam, Quảng Bình, Huế... đặc biệt là Trầm Hương Khánh Hòa đã giúp cho Trầm hương Việt Nam vang danh trên thế giới.

Trầm Indo: là loại trầm được khai thác tại Indonesia, có màu đen sẫm và vân rất đẹp. Trầm hương indo có màu thơm nồng với các hạt trầm nặng. 

Trầm indo cũng được nhiều người yêu thích bởi có giá thành phải chăng và đặc biệt khả năng chìm nước cao tuy nhiên hiện nay Trầm indo cũng xuất hiện nhiều hàng giả chính bởi vậy bạn cần chú ý khi mua loại trầm này.

Trầm Lào: là loại trầm có màu vàng xám hoặc xám gỗ với các vân trầm hiện lên rõ, mùi thơm ngọt nhẹ. Trầm Lào cũng là loại trầm có giá trị cao bởi thỗ nhưỡng Việt Nam và Lào không quá khác biệt.

Trầm Philip: là trầm có nguồn gốc từ Philipines, có màu đen xám với các đường vân rất dày và đậm, mùi thơm thanh nhẹ và ngọt. Nhìn chung Trầm Philip khá giống với Trầm indo do thổ nhưỡng và địa hình của hai quốc gia này khá giống nhau.

Ngoài các loại trầm chất lượng cao kể trên, thị trường hiện nay phổ biến một số loại trầm chất lượng kém hơn với tên gọi cụ thể như:

Trầm tốc: Trầm Tốc cũng là loại thuộc họ Trầm tuy nhiên loại trầm này có chứa lượng tinh dầu rất ít bởi số năm tích lùy trầm trên cây ngắn, vân trầm thường xen dài theo thớ gỗ nên Trầm Tốc có giá trị rẻ, rẻ hơn nhiều so với các loại trầm phía trên.

Tuy nhiên do Trầm hương vốn vô cùng hiếm trên thị trường nên Trầm Tốc vẫn là loại trầm được nhiều người đón nhận, hợp túi tiền với nhiều người và được sử dụng phổ biến làm đồ trang sức như vòng tay, vòng cổ.

Trầm nhân tạo: là loại trầm được làm nhân tạo, có 2 loại phổ biến là Trầm Sánh và trầm ép dầu.

Trầm Sánh: là loại trầm được tạo thành từ lớp vỏ của cây Dó bầu có trầm. Do vỏ của cây không thể khai thác được dưới dạng gỗ khối nên người ta sẽ cắt lớp vỏ này thành từng lớp mỏng sau đó chồng lên nhau, các lớp này được gọi là sánh. Sau khi cho các lớp vỏ này ghép vào nhau người ta sẽ dùng loại keo đặc biệt để ép chúng thành một khối để có thể tiện thành các sản phẩm khác nhau.

Trầm ép dầu: trong các loại trầm thì Trầm ép dầu là loại trầm có giá trị thấp nhất, nhiều người còn gọi Trầm ép dầu là Trầm giả. Trầm ép dầu là trầm được tạo ra bằng phương pháp sử dụng tinh dầu sau đó ép cho ngấm vào thân gỗ giúp cho thân gỗ có mùi tựa như Trầm thật. 

Các thân gỗ sau khi được ép dầu sẽ được tiện thành các loại hạt hoặc hình thù  mong muốn, tiếp đó đun sôi trong nồi áp suất cùng với tinh dầu Trầm để sao cho mùi hương của tinh dầu có thể thấm vào trong từng hạt gỗ.

Ứng dụng của Trầm hương

Đặc tính mang đến giá trị của Trầm hương đó chính là mùi hương của nó, chính bởi vậy người ta thường dựa vào đặc tính này để chế tác hay sử dụng để chế tác thành các sản phẩm phù hợp cụ thể như:

Đốt: việc đốt Trầm hương có ý nghĩa mang lại may mắn và tốt lành cho gia chủ bởi người ta tin rằng mùi hương của Trầm sẽ thanh lọc tính xấu của con người, mang tới sự tĩnh tâm, suy nghĩ tích cực. 

Đốt Trầm hương cũng sẽ giúp bạn tập trung hơn trong công việc, giảm căng thẳng, rất phù hợp với những người tập yoga.

Làm vòng tay: có thể nói vòng tay hay vòng hạt là sản phẩm phổ biến nhất của Trầm hương bởi ngoài việc mang tới cho chủ nhân của nó vẻ đẹp sang trọng thì sản phẩm còn giúp bạn luôn cảm nhận được mùi hương tuyệt vời mà Trầm hương mang lại. 

Các sản phẩm vòng tay Trầm hương cũng có thể kết hợp với các loại đá quý như đá ruby, đá thạch anh, vàng, bạc để làm tăng sự sang trọng, mang lại may mắn, bình an, tài lộc.

Nhang trầm hương: đây cũng là sản phẩm rất được ưa thích trêm thị trường. Nhang Trầm hương thường được chế tác dựa vào việc tận dụng các vụn trầm từ việc chế tạo vòng hạt mà thành. Các vụn trầm sau khi được nghiền nát thành bột kết hợp với keo hình thành các loại nhang trầm khác nhau.

Nhang trầm là sản phẩm vừa mang ý nghĩa tâm linh, phong thủy đồng thời có tác dụng bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình khỏi các loại hóa chất độc hại bởi nhang trầm thường được sản xuất bằng việc sử dụng các thành phần hoàn toàn tự nhiên.

Nhang trầm có các loại phổ biến như nhang trầm có tăm, nhang trầm không tăm, nhang vòng và nụ trầm hương.

Chữa bệnh: Trầm hương cũng được sử dụng ở một số lĩnh vực của y tế để giúp con người có cảm giác thoải mái như rượu xoa bóp trầm, trà trầm hương, nước hoa trầm hương...