Đá thạch anh đỏ là loại thạch anh gây nhiều tranh cãi, một luồng ý kiến cho rằng nó không tồn tại mà chỉ có thạch anh tóc đỏ, những loại thạch anh đỏ bán trên thị trường thật ra là hàng giả, hàng nhân tạo, hàng xử lý hoặc hàng nhái là mã não đỏ, jassper đỏ, thủy tinh... Còn một luồng ý kiến cho rằng nó là loại thạch anh phổ biến trên thị trường với đủ kích cỡ, chủng loại không có gì phải bàn cãi. Vậy sự thực về dòng đá thạch anh đỏ như thế nào? Mình xin giải đáp một phần trong nội dung bài viết dưới đây!

Đá thạch anh đỏ là gì?

Đá thạch anh đỏ mang một số tên gọi thương mại quốc tế khác nhau như Ferruginous Quartz, Red Quartz, Quartz Hematoid, Quartz Hematit, Elsenkiesel... và nhiều tên gọi khác. Về cơ bản nó chỉ loại thạch anh có màu đỏ hoàn toàn hoặc gần như hoàn toàn bởi các bao thể của oxit sắt (hematit hoặc goethite).

Ferruginous Quartz là tên gọi của nhiều loại thạch anh có màu đỏ, nâu đỏ hoặc vàng bởi bao thể hematit hoặc limonit thường có khối lượng lớn và không trong suốt.

Thạch anh với bao thể Hematite là loại thạch anh có chứa cả sắt và oxit sắt (Fe2O3) ở dạng Hematite, các toong màu thu được có thể đỏ gạch đến đỏ đậm. Hematite còn được gọi là 'haematite' lấy tên từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là 'máu'.

Eisenkiesel (theo tiếng Đức có nghĩa là "viên sỏi sắt", phát âm là "i-zen-keezle") chủ yếu được sử dụng như một từ đồng nghĩa, nhưng một số người gọi eisenkiesel là thạch anh có àu sắc đồng đều bởi các tạp chất hematit.

Các loại thạch anh có một lớp phủ oxit sắt trên bề mặt nhưng bên trong màu trắng hoặc không màu, không có các bao thể oxit sắt bên trong và lớp phủ này có thể bị hòa tan trong axit. Vì lớp phủ kết tủa trên tinh thể sau khi nó lớn lên và không liên quan trực tiếp tới sự hình thành và các đặc tính bên trong của tinh thể, nên loại tinh thể này không được gọi là eisenkiesel hay Ferruginous Quartz.

Sự pha trộn của các khoáng chất khác nhau ảnh hưởng tới sự phát triển của các tinh thể, và tinh thể eisenkiesel thường có dạng tinh thể rất đơn giản. Mẫu vật điển hình là các tinh thể hình lăng trụ ngắn, pseudo-hexagonal.

Các oxit sắt ngậm nước hình thành và kết tủa từ các dung dịch nước ở nhiệt độ tương đối thấp, trong khi hematit có thể hình thành trong môi trường nhiệt độ cao. Do đó Ferruginous Quartz thường được tìm thấy trong đá trầm tích bên trong hoặc gần các mạch thủy nhiệt và trong mỏ sắt (vùng phong hóa gần bề mặt bị thay đổi do oxy hóa nước bề mặt) của các mỏ quặng sắt.

Ferruginous Quartz được tìm th ấy ở nhiều địa điểm trên thế giới. Một số loại Eisenkiesel tốt nhất có màu cam và đỏ đậm đến từ Tây Ban Nha, ở đây nó được gọi là Jacinto de Compostela.